Absolutisht nje nga me te miret Gjyqtaret shqiptare te futbollit .. korrekt, serioz, i ndershem, njohes , interpretues e zbatues i perpikte i rregullores se futbollit…e nje nder te paktet qe e nisi dhe e mbylli me nder karieren e tij sportive -arbitrale pa u pergojuar dot prej askujt …
Sepse shkodrani Tef Prela ishte modeli i profesionistit por edhe i qytetarit dinjitoz e te ndershem…dhe nuk e kishte dhe nuk e shnderroi bilbilin e tij ne njesi matese per te dale jashte shtetit, as per ta nderruar me Autorizime per Televizore, Frigorifere e Lavatrice qe aq rendom ofronin aso kohe ata qe kerkonin favore gjate ndeshjeve sidomos atyre decizive te kampionatit…por as edhe nuk ishte nga ata me te cilin mund te beje kollaj fort pazare si ne Shkoder po aq edhe ne Hotele nje dite para ndeshjes…ku haptazi fare e permes edhe shantazheve e kercenimeve por edhe ne forma disi te kamufluara i kerkonin allishverishe ne favor te vet e ne kurriz te tjeterkujt…
Ne fund vitet 60 ..saktesisht ne 1969……e pothuajse deri sapo startuan vitet 90…saktesisht ne 1991….. per 22 vjet radhazi…se bashku me Dhori Priftin e Arsen Hoxhen por edhe me Tahir Kalacin, Namik Jarecin. Plarent Kotheren e plot te tjere ai do te ishte nder Bilbilat kryesore te futbollit shqiptar…por vleresohej vetem brenda per brenda vendit se kur vinte puna per ti dhene ate qe i takonte e qe e meritonte para shume te tjereve …pra Stemen e Gjyqtarit te FIFA apo edhe caktimin e tij ne perberje te nje tresheje shqiptare nderkombetare per te gjykuar jashte Shqiperie…atehere kunder tij e pas shpine …ne FSHF, ne Komitetin e Partise, ne Ministrine e Brendeshme e kudo vershonin letrat Anonime …te cilat u kujtonin Autoriteteve ne fjale se Armiku Tef Prela e Biografia e tij e erret …nuk duhej favorizuar kurresesi e nuk i duhej dhene as ajo ç’ka i takonte…sepse shkelej Vija e Partise…e humbte vigjilenca ndaj luftes se klasave …dhe zbutej lufta ndaj armiqve te Partise e te pushtetit popullor…???….
O zot …tmerret e absurditetet e asaj kohe qe mjere ai qe i provoi ne shpine te tij e te familjes se tij…
Po ç’kishte bere i gjori Tef qe as stemen e Arbitrit Nderkombetar nuk ja jepnin e as per te dale jashte vendit nuk e lejonin…
…Gjyshi i tij kishte qene nje nder Tregetaret e njohur te Shkodres qe nuk pranoi te gjunjezohej ndaj pushtetit komunist ”popullor”…e as ti dorezonte atij ato ç’ka i kish fituar me punen e tij te ndershme nder vite…ndersa Daja i tij i dipllomuar ne France refuzoi me perbuzje te bashkepunonte me te kuqte qe erdhen dhunshem e me gjak ne pushtet ate nentor te zi te 1944…
E per keto duhej te paguante tashme edhe Tefa e familja e tij…e per keto Letrat Anonime nuk ju ndane Tefes derisa u permbys ai rregjim gjakatar ne 1991…madje ne shumice ato shkruheshin e niseshin po prej Shkodres se tij…madje edhe po prej antareve te kolegjiumit arbitral te qytetit te tij … e Tefa luftohej egersisht e trajtohej si armik madje edhe nga shkodrani i tij Mehdi Bushati qe si Dhenderri i Hysni Kapos aso kohe me poste te larta drejtuese e shteterore sportive e ne rradhet e Ministrise se Brendeshme bente ligjin kudo!
Absurdi arriti deri aty sa ne 1973 …ne Tirane …ne ndeshjen miqesore Shqiperi – Kine …Tef Prela ishte caktuar ne treshen qe do te arbitronte kete ndeshje…por pak para fillimit te takimit nje ”person me kostum e kollare dhe me kapele ne koke ”…hyn ne dhomen e zhveshjes se Arbitrave …dhe pyet se cili eshte Tef Prela…une i pergjigjet shkodrani i mire …ok…ti vishu, merr çanten e kthehu andej nga ke ardhur i thote prere kapelexhiu…
…Po cili jeni ju …mua me ka caktuar Federata te arbitroj etj …mundohej te kerkonte sqarime i tronditur Tefa…por kapelexhiu ishte i prere …teksa me fjaline…ate e dijme ne, e di Partia…e jo Federata ndaj bej tani urgjentisht kete qe te them une dhe mos e zgjat me shume …duket se e mbylli kete histori banale e cila edhe sot e kesaj dite Tefes qe pranveren qe vjen mbush plot 80 vjec si hiqet dot nga mendja kurren e kurres…
Nje nder njerezit me pozitive qe ka patur ne krye FSHF ne ato vite …miku im i mire por edhe i Tefes…Kristaq Miço… …dikur me rrefente… ishte arbiter i ndershem…i sakrifices…korrekt, serioz e njohes i shkelqyer i rregullores se futbollit …e per kete ne e vinim ne listen e gjyqtareve shqiptare qe duhej te kishte stemen e FIFA e qe duhej te shkonte te arbitronte edhe jashte shtetit por…na mbysnin Letrat Anonime sapo degjonin qe ne po vleresonim Tefen…
Dhe do te ishte po ku njeri i mrekullueshem, i ndershem e kurajoz pra Kristaq Mico qe do t’ja hiqte njehere e mire litarin nga fyti Tefes e do ta shpetonte prej Anonimeve te rrezikshem teksa …nje dite te bukur i tha…Tef ja ku e ke telefonin e zyres sime … na edhe numrin e telefonit te Sekretarit te 1 te Shkodres Muho Asllanit… bjeri numrit te tij…fol me te e sqaroje njehere e mire kete kodosh biografie tenden se ne tashme na vjen rende qe te veme e te heqim nga lista per te qene arbiter i FIFA e per te arbitruar edhe jashte Shqiperie… e nuk po te vleresojme dot ashtu siç e meriton ….
…Kaq u desht …kujton Tefa …pasi fola ne telefon me Muhon…lashe nje takim personal me te…por pak dite me pas fati me solli te takoj edhe nje ish shok te mire timin te gjimnazit S. Abazin….i cili ishte bere dikushi me peshe ne ate kohe ne Ministrine e Brendeshme …e kur degjoi qe Letrat Anonime ma kishin nxire jeten krejt…mori persiper gjithçka …e me ne fund kur karieres sime te gjate arbitrale po i vinte fundi …me lejuan te dale jashte Shqiperie e te arbitroj nje ndeshje nderkombetare futbolli…
Ka qene viti 1988 …ku se bashku me te mirenjohurit H. Kuka e B. Kaimi …kemi gjykuar ne Turqi…nje ndeshje te Kupes se Kupave mes skuadres turke Sehirspor dhe nje ekipi hungarez…kujton Tefa…por edhe aty…kur vajta ne WC per nevoja personale pashe qe njeri nga koleget po me ruante ke dera…
…Si shume u vonove ne banjo o Tef … me pyet kolegu i cili duket qe ne Tirane kish marre porosine e ruajtjes e vigjilences ndaj meje… po pse mor shok edhe shurra eshte bere me orar a si…ju pergjigja me kunj por edhe me humor …shton gjate bisedes me mua Tefa teksa kujton ate dalje te pare jashte vendit te Armikut e Biografi keqit…T. Prela…qe me pas do ta çonin edhe ne San Marino…
…Arbitroi per gati pothuajse dy dekada …ne permbi 200 ndeshje te kategorise se pare e 400 ndeshje te te gjitha kategorive…ishte prezent ne 5 finale te kupave te Shqiperise se bashku me T. Kalacin, M. Laren, Dh. Priftin, A. Hoxhen e P. Kotheren…
Mesuesi i rusishtes Tef Prela as qe e çonte nder mend se nje dite do te ishte edhe nje nder arbitrat me te mire te historise se futbollit shqiptar …eshte vleresuar nder 20 gjyqtaret me te mire te vendit dhe mban urdherin e medaljen ”Luigj Shala” …ndaj dhe kujton me kete rast se i pari qe ja futi ne gjak futbollin ishte Babai i tij i cili kishte studiuar ne Trieste e qe kishte qene deshmitar okular e tifoz i Italise ne 2 kampionatet boterore te 1934 e 38 ku italianet ishin shpallur kampione te botes…
Me pas do te qe i mirenjohuri i bilbilit shkodran e atij shqiptar…Tahir Kalaci qe do ta bente Tefen si vetja…Arbiter futbolli…
Ne 1996 …familjarisht do te fitoje Green Card ..e do te emigroje ne SHBA…ku vendoset ne New York…tashme
jeta ka rrjedhur disi me ndryshe e jo vetem rusisht e futboll… por tashme ai eshte i martuar e ka dy djem…dhe nis nje jete familjare krejt ndryshe…e ne Dhe te huaj…ç’ ka nuk eshte fort e lehte per askend…
Ne krah ka si bashkeshorte nje zonje te nderuar si Tatjana Sherko -Marjani …te bijen e ish portierit e futbollistit te famshem te Korçes e te Shqiperise madje edhe kampionit te viteve 30…te respektuarit Klani Marjani…e mesa duket ne shtepine e Tef Preles zoti e fati kane vendosur qe per futbollin te flitet non stop !
Dhe jeta ka natyrisht trillet e veta…ne N.W bie ne kontakt me nje italian drejtues te nje kolegji arbitral futbolli …i cili pasi meson e lexon biografine sportive te Tefes e njihet edhe me karieren e pervojen e gjate te tij ne kete fushe ..i ofron atij ta rinise arbitrimin serisht…
Dhe keshtu ndodh realisht …teksa ne moshen 54 vjecare Tefa nis te fershelleje serisht ne fushat e blerta… e shume shpejt atij i akordohet Stema e larte e profesionale e State Reeferee ne Profesional Soccer…ç’ka do te thote …steme e vleresim i baraz -vlefshem me ate te FIFA apo edhe te UEFA…ose e thene edhe me shqip akoma…Amerika i dha Tefes ate qe meritonte e i takonte prej vitesh …vleresimin e merituar e qe Atdheu i tij kurre nuk ja dha e ja mohoi e nuk reshti se e quajturi Armik i pushtetit popullor e Biografi keq …???…
Tek e ngacmoj pak per te me thene disa emra e disa vleresime per kohen qe Arbitroi ne Shqiperi e teksa ja rikujtoj se ne vendin e tij mbahet mend fort mire si Arbitri i penalltive…Tefa ze e qesh …dhe thote …po kam dhene gjate karieres sime plot 60 penallti…madje ne nje ndeshje ne Korçe mes Skenderbeut e Naftetarit 4 te tilla…
Pati goxha reagime por une isha plotesisht i vendosur e i ndergjegjshem qe ishin penallti qe te katra ndaj edhe i dhashe …sqaron Tefa…
…Kujtoj me respekt Panon e Ali Memen…Frasherin… por edhe P. Dibren Agustin Kolen e Ben Mingen…Luan Vukatanen e Ser Dedjen….Targajn, Zerin… e Andrea Markon … vellezerit Ballgjini…por edhe …Demollarin….Musten…Berishen…V.Rucin, S.Kushten e Rr.Tahon…nis te kthehet prapa ne vite Tefa…sikurse permend me respekt emrat e disa prej kolegeve te tij si T.Kalacin, M.Myshkun, Sh. Gruden , K.Peqinin, Dh.Priftin, N.Jarecin, L. Koncin, A.Hoxhen P.Kotheren, B. Hyskaj…..por dhe vlereson shume figuren e Sami Kotheres apo edhe te Ramiz Pregjes… te Sh.Casllit…etj… dhe nuk do qe ti harroje shkodranet e vet teksa i permend radhazi…M.Shkembi, G.Agolli, G.Voti, G.Ulqinaku, F.Nehani, A.Pavaci, A.Q.Dervishi e A.Isufi…
Edhe pse per pak muaj do te festoje 80 vjetorin e lindjes Tefa ende punon…dhe si per koincidence punen e tij e ka fare prane stadiumit te famshem amerikan te N.W …Yankee Stadium…
Nje kariere brilante e tija e qe meriton vertet respekt e vleresim… ndaj dhe vendosa ta hedh ne leter e ta bej publike per ta ndare me ju miqte e mikeshat e mija te shumte …aq me shume qe siç e thashe disa here me lart …Tefes nuk ju ndane Anonimet e Partise qe rrinin e rrinin e conin Letra ogurzeza …ani pse deshen s’deshen duke ja njohur meritat profesionale e ndershmerine e rralle njerezore…u detyruan here prej hallit e here prej zorit e turpit …ta zgjidhnin edhe ne organet sportive Arbitrale me te larta te Shqiperise…si ne Kryesine e Gjyqtareve apo edhe ne peseshen e Komisionit tekniko -arbitral te vendit qe aso kohe drejtohej nga Eduard Dervishi…apo edhe fushen e mesuesise ku dha kontributin e tij per 32 vjet ti akordonin medaljen ”N.Frasheri’…e me se fundi qyteti i tij do ti jepte edhe Certifikaten e Mirenjohjes si qytetar i vlere i Shkodres se tij se ciles i dha gjithcka te mire qe dijti…
Qytetar e intelektual model…me kulture per tu admiruar…komunikon e flet lirshem shqip, italisht e anglisht…me nje memorje te shkelqyer…e me nje kariere ne mesuesi e ne arbitrim per tu patur zili prej gjithkujt…ky eshte Tef Prela…
Ndihem vertet mire teksa Tefa …4-shen e famshme shkodrane P.Ndoja, R.Rragami, Bizi e Zhega as e heq nga goja e as qe ka ndermend ta krahasoje me kerkend tjeter ne futbollin shqiptar…
Ligshtohet fort teksa kujton me lot ne sy te vellane e tij Leonardin qe gjithashtu ishte nje nder Arbitrat e shkelqyer shqiptare te futbollit e arbitroi suksesshem ne permbi 40 ndeshje te kategorise se pare… por qe per shkaqe shendetesore u detyrua te largohet prej fushave te futbollit ende pa i mbushur 40 vjeç…
…Kujtoj …shume vite me pare teksa po shihnim nje ndeshje ne ”Q.Stafa” se bashku me te ndjerin e te pa harruarin F.Frasheri e teksa arbiter ishte Tef Prela…e lojtaret e Tiranes jo vetem qe po protestonin vend e pa vend por edhe po luanin keq vertet …Fatmiri mu kthye e me tha…por jo mor Tiku nuk ju a ka fajin Tefa…me kete arbiter une edhe po te humb nuk me vjen keq…e shkoi i jap doren i pari…se eshte absolutisht i ndershem e nuk te bie kerkundi ne qafe…
…Te njejtat fjale e konsiderata per Tef Prelen kishte shprehur ne festimin e para do kohshem te nje jubileu te FSHF per shkodranin Prela edhe nje nga drejtuesit me te mire e me te ndershem te saj z.Kristaq Mico…
I ke merituar vertet te gjtha miku im i mire e i kah hershem Tef Prela ndaj edhe une sot mora penen e shkrova kaq sinqerisht keto radhe per ty ne shenje respekti e mirenjohje per gjithcka te mire qe dite e qe bere per Atdheun tend e veçmas edhe per Shkodren tende te zemres…
Ndaj me mire vone se sa kurre …e ndaj te Faleminderit Tef Prela…
Ne foto…ne mes Gjyqtari Tef Prela para nje ndeshje te rendesishme te Kampionatit shqiptar te futbollit ne mes vitet 80….e ne krah te tij anesoret Astrit Dervishi (majtas) e Genc Agolli (djathtas)..
A.R.DOSTI
